HAIWAN MELINDUNGI DIRI DARIPADA MUSUH DAN BAHAYA : TAHUN 4

TEMA      : MENYIASAT BENDA HIDUP

TOPIK 3 : HAIWAN DAN TUMBUHAN MELINDUNGI DIRI

3.1 PERLINDUNGAN HAIWAN DARIPADA BAHAYA DAN MUSUH

Cuba anda perhatikan gambarajah di bawah. Kenalpasti beberapa haiwan yang terdapat dalam gambar.

Jawapan :

Kupu-kupu, belalang ranting dan kumbang tanduk.

Untuk terus hidup, haiwan perlu melindungi diri daripada bahaya. Haiwan mempunyai ciri-ciri dan kelakuan khas bagi melindungi dirinya daripada dimakan oleh haiwan lain atau diancam oleh manusia.

CIRI-CIRI KHAS HAIWAN

  1. BAU BUSUK

   - Sesetengah haiwan mengeluarkan bau yang kuat dan busuk untuk menghalau musuhnya.

   - Contoh haiwan yang mengeluarkan bau busuk ialah:Lipas,skunk,kumbang dan pepijat.

Lipas

Skunk

Kumbang

Pepijat

Video skunk mengeluarkan bau busuk untuk melindungi diri.

 2.    SENGAT

    
     -Ada serangga yang mempunyai sengat untuk mempertahankan dirinya daripada musuh.

     
     -Lebah dan tebuan mempunyai sengat yang boleh melemahkan musuhnya.

     

Lebah

Tebuan 

     -Kala jengking dan lipan mempunyai sengat beracun yang boleh membunuh mangsanya.

Kala jengking

Lipan

      3.    TARING

    -Ular mempunyai taring yang beracun untuk melindungi diri dan membunuh musuh. Ia           akan mengeluarkan bisa apabila menggigit.

Ular tedung

      4.    DURI TAJAM

    -Terdapat juga haiwan yang mempunyai banyak duri tajam pada permukaan badannya.         Selapisan otot pada badannya dapat mengawal pergerakan duri-duri ini supaya dapat       ditegakkan sebagai tanda amaran apabila diancam.

    -Duri yang terdapat pada haiwan seperti landak boleh mencederakan musuh yang                mendekati atau menyerangnya.

Landak

Video landak melepaskan diri daripada musuhnya.

     -Keseluruhan badan ikan buntal diliputi dengan duri tajam. Bila ikan ini diancam,                badannya akan mengembung, menyebabkan durinya menjadi tegak. Ini akan                      menakutkan musuh.

Ikan buntal

      5.    PENYAMARAN

            
     -Sesetengah haiwan berupaya menukar warna badannya serupa dengan persekitaran            dan sesetengah haiwan bersepadu dengan persekitarannya.

      
     -Teknik penyamaran digunakan untuk menyembunyikan diri daripada musuh dan                  mangsa.

       
     -Harimau dan kuda belang mempunyai jalur supaya dapat bersembunyi di dalam                semak.

            

Harimau

Kuda belang

     -Rusa, arnab dan tupai berwarna coklat yang sepadan dengan warna batang pokok dan        tanah.

Rusa

Arnab

Tupai

      -Belalang ranting menyembunyikan diri daripada pemangsanya dengan bersepadu                dengan persekitarannya. Serangga ini mempunyai badan yang panjang dan kurus                seperti kayu atau ranting.

Belalang ranting

     -Sesetengah kupu-kupu pula mempunyai dua tompok besar pada sayapnya yang                  kelihatan seperti dua biji mata.

Sejenis spesis kupu-kupu

     -Sumpah-sumpah menukar warna kulitnya untuk menyesuaikan diri dengan                        persekitarannya.

Sesumpah

 6.    SISIK KERAS, BULU TEBAL DAN CANGKERANG KERAS

     
     -Terdapat haiwan yang diliputi dengan sisik keras, bulu tebal atau cangkerang keras          untuk melindungi diri daripada musuh.

     -Contohnya, buaya dan tenggiling mempunyai sisik keras bagi melindungi badannya              daripada kecederaan.

Buaya

Tenggiling

  
       -Penyu,siput babi,kerang dan ketam mempunyai cangkerang keras untuk melindungi          diri daripada musuh.

Penyu

Siput babi

Kerang

Ketam

      -Beruang, beruang kutub dan panda mempunyai bulu tebal untuk melindungi diri               daripada bahaya dan kecederaan.

Beruang

Beruang kutub

Panda

       7.    TANDUK TAJAM DAN KUAT

            
       -Sesetengah herbivor mempunyai tanduk yang kuat dan tajam untuk melindungi diri            daripada musuh.

       -Contoh haiwan bertanduk tajam ialah rusa, badak sumbu dan kerbau.

Rusa

Badak sumbu

Kerbau

   8.    BERKAKI PANJANG DAN BEROTOT KUAT

       -Ada haiwan yang mempunyai kaki yang panjang dan berotot kuat untuk membantunya        berlari dan melepaskan diri daripada musuh.

       -Contoh haiwan ialah kuda, kuda belang dan antelop.

Kuda

Kuda belang

Antelop

     9.    KUKU TAJAM

     
        -Terdapat haiwan yang melindungi diri dan memburu mangsa menggunakan kuku yang           tajam.

       
        -Contoh haiwan yang berkuku tajam ialah singa, harimau dan helang.

Singa

Harimau

Helang

    10.  PENGLIHATAN DAN PENDENGARAN YANG BAIK

            
        -Sesetengah haiwan mempunyai penglihatan dan pendengaran yang baik untuk                      membantu mengesan musuh dengan lebih awal.

            
        -Contohnya, helang mempunyai penglihatan yang baik manakala arnab mempunyai                 pendengaran yang baik.

 KELAKUAN KHAS HAIWAN

         
 Selain daripada ciri-ciri khas, haiwan juga mempunyai kelakuan khas untuk melindungi  diri daripada bahaya atau musuhnya.

         1.     MENGGULUNG BADAN

  

      -Ulat gonggok dan tenggiling menggulung badannya apabila rasa terancam bagi                   melindungi diri daripada bahaya.

Ulat gonggok menggulungkan badan

Tenggiling menggulungkan badan

Video tenggiling melindungi diri daripada musuhnya. 

    2.    BERPURA-PURA MATI

            
       -Sesetengah kumbang dan ulat gonggok berpura-pura mati apabila diserang atau              diganggu oleh musuh.

Kumbang berpura-pura mati

      3.    MENYEMBUR DAKWAT HITAM

            
      -Sotong dan sotong kurita mengeluarkan dakwat hitam bagi melepaskan diri daripada         musuh.

Sotong

Sotong kurita

Video sotong mengeluarkan dakwat hitam apabila diancam musuh.

       4.    MENANGGALKAN EKOR

            
     -Cicak menanggalkan ekornya apabila diserang oleh musuh.

Cicak menanggalkan ekor

        5.    MENYOROK DI DALAM CANGKERANG

        -Siput babi dan kura-kura menyorokkan kepala dan kaki di dalam cangkerang                   apabila diserang oleh musuh.

Siput babi menyorokkan badan dalam cangkerang

Kura-kura menyorokkan kepala, kaki dan tangan dalam cangkerang

  6.    HIDUP DALAM KUMPULAN

      -Sesetengah haiwan tinggal dan bergerak dari satu tempat ke tempat lain dalam                 kumpulan. Ini membenarkan haiwan ini mempertahankan diri bersama-sama ketika             dalam bahaya.

      -Contoh haiwan yang hidup berkumpulan ialah gajah, kuda belang dan singa.

Sekumpulan gajah

Sekumpulan kuda belang

Sekumpulan singa

Video gajah melindungi diri dengan bergerak ke suatu tempat secara berkumpulan